Ήταν το 1992, όταν μετά από 12 χρόνια Μηχανικός στη ΔΕΗ, ξεκίνησα στον κλάδο των Ασφαλίσεων με μια διεθνή Ασφαλιστική Εταιρεία. Τότε, στο πλαίσιο της εκπαίδευσής μου στη Γαλλία, συνειδητοποίησα πως η Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης ήταν ένα “ώριμο” ασφαλιστικό προϊόν στις χώρες της τότε ΕΕ, το οποίο θα προωθείτο στις νέες χώρες-μέλη, όπως η Ελλάδα. Είχα ενθουσιαστεί, με την ιδέα πως θα μπορούσα να αναπτύξω επαγγελματική δραστηριότητα σε ένα νέο τομέα με μεγάλες προοπτικές. Ωστόσο, η πραγματικότητα αποδείχθηκε διαφορετική. Η αγορά δεν γνώριζε και δεν ενδιαφερόταν ...
Η μακρόχρονη εμπειρία με οδήγησε σε συγκεκριμένη άποψη για την ανάπτυξη της Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης και ευρύτερα, της Ιδιωτικής Ασφάλισης. Χρειάζεται αυτογνωσία, υπεύθυνη ενημέρωση και ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών. Προς την κατεύθυνση αυτή είναι το παρόν ιστολόγιο, το οποίο απευθύνεται σε Επαγγελματίες και σε Επιχειρήσεις που συνειδητοποιούν τις ευθύνες τους και επιθυμούν να ασφαλιστούν για τις οικονομικές συνέπειες από τυχόν αμέλεια, λάθος ή παράλειψη στο πλαίσιο της όποιας δραστηριότητάς τους. Απευθύνεται επίσης σε πιστοποιημένους Ασφαλιστές που ενδιαφέρονται για εξειδικευμένη ενημέρωση σε νέα σύγχρονα ασφαλιστικά προϊόντα, πέρα από τα “τετριμμένα” (αυτοκίνητο, κατοικία, υγεία κλπ).
(ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Είναι ευπρόσδεκτη η όποια άποψη στα όσα διατυπώνονται στο παρόν Ιστολόγιο. Αρκεί να εκφράζεται με ειλικρινή και επαγγελματικό τρόπο).
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΤΙΝΑΣ, Εμπειρογνώμων Ασφαλίσεων
Αναγκαία η συνειδητοποίηση και η αντιμετώπιση της Ευθύνης!
Στο ξεκίνημα της καριέρας μου στον ασφαλιστικό κλάδο, πριν 30 χρόνια, διαπίστωσα πως υπήρχε μεγάλη άγνοια στα θέματα επαγγελματικών κινδύνων τόσο στα δημόσια έργα όσο και στα ιδιωτικά έργα. Πέρα από την επικοινωνία με έμπειρους μηχανικούς της αγοράς, χρειάστηκε να διερευνήσω το θεσμικό πλαίσιο που ίσχυε στη χώρα μας γύρω από τα δημόσια αλλά και στα συνήθη δομικά έργα που απασχολούσαν τη μεγάλη μάζα των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών. Παράλληλα, άρχισα να αρθρογραφώ ώστε να υπάρξει η κατάλληλη ενημέρωση και να μπορέσω σαν επαγγελματίας Ασφαλιστής να προσφέρω λύσεις, σύμφωνα με τα δεδομένα της ώριμης ευρωπαϊκής αγοράς.
Παρά τις ραγδαίες εξελίξεις στο επάγγελμα του Μηχανικού, η άγνοια γύρω από τα θέματα ευθύνης συνεχίζει να υφίσταται. Ανέγγιχτη παραμένει η παγκόσμια νομική “πρωτοτυπία” της απόλυτης ποινικοποίησης του επαγγέλματος του Μηχανικού. Ίσως ελάχιστοι από τους παλιούς Μηχανικούς γνωρίζουν πως ο Έλληνας Μηχανικός είναι νομικά υπόλογος “για τυχόν παραβιάσεις της νομοθεσίας και των κανόνων της οικοδομικής, λόγω δόλου ή και αμέλειας” (Ν.2331/95 που τροποποίησε το άρθρο 286 του Ποινικού Κώδικα)!
Είναι ανθρώπινες αδυναμίες αλλά πώς;
Μετά από σπουδές και μία πρώτη καριέρα Μηχανικού συγκυριακά βρέθηκα, πριν περίπου 30 χρόνια, στον κλάδο των ασφαλίσεων. Αναπτύσσοντας κάποια εξειδικευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία, εστίασα ιδιαίτερα στην Ασφάλιση Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης με έμφαση σε αυτή του Μηχανικού. Ασφαλιστικά, πρόκειται για την πιο περίπλοκη επαγγελματική ευθύνη σε σχέση με άλλα επαγγέλματα, αφού ο Μηχανικός πέρα από τυχόν υλικές ζημιές μπορεί να θεωρηθεί νομικά υπαίτιος για αποζημίωση σωματικής βλάβης ή θάνατο κάποιου/ων καθώς επίσης και για επακόλουθες άμεσες ή/και έμμεσες οικονομικές απώλειες.
Ο Μηχανικός, με την ιδιότητα του Μελετητή, Επιβλέποντα ή Συμβούλου του Επενδυτή / Ιδιοκτήτη / Κύριου του Έργου στο πλαίσιο υλοποίησης ενός τεχνικού έργου, αναλαμβάνει σοβαρές ευθύνες. Και όμως για το σοβαρό θέμα της Επαγγελματικής Ευθύνης, δυστυχώς υπάρχει σοβαρή έλλειψη κατάλληλης πληροφόρησης.
Αφορμή για το παρόν άρθρο αποτέλεσε πρόσφατο δημοσίευμα με τίτλο “Σοκ προκαλούν τα στοιχεία για τα εργατικά δυστυχήματα – Τριπλασιάστηκαν τα θύματα, μακάβριο ρεκόρ με 148 νεκρούς το 2023” (βλ. ΕΔΩ).
Η προστασία εργαζομένων μέσω της πρόληψης ατυχημάτων αποτελεί πρωταρχικό αξίωμα σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα και διασφαλίζεται με μια σειρά θεσμικών μέτρων, που ισχύουν ενιαία σε όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ. Από την πλευρά τους, τα θεσμικά Όργανα της Πολιτείας έχουν την ευθύνη επιμέλειας σε ότι αφορά την τήρηση του νομοθετικού πλαισίου στα θέματα Ασφάλειας Εργασίας. με δεδομένο πως η πιθανότητα επέλευσης των ατυχημάτων Ωστόσο, δεν μπορεί να μηδενισθεί, αναπτύχθηκαν και εφαρμόζονται σύγχρονες μέθοδοι ασφάλειας εργασίας με στόχο την πρόληψη των ατυχημάτων. Τα εργατικά ατυχήματα, αν και σπάνια, πάντα συμβαίνουν και βαραίνουν. Για τη σχετική άμβλυνση των οικονομικών συνεπειών το σύστημα δημιούργησε τον κατάλληλο μηχανισμό που δεν είναι άλλος από την Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης και η οποία έχει αποδειχθεί πως λειτουργεί στην πράξη ως ένας καθ’ όλα βιώσιμος και χρήσιμος θεσμός προς όφελος των Εργαζομένων, των Επιχειρήσεων και ευρύτερα της Κοινωνίας.
Για τις συνέπειες από τυχόν λάθη ή παραλείψεις υπάρχει λύση!
Δημοσιεύθηκε και στην ηλεκτρονική εφημερίδα NextDeal στις 5/10/2023
Κάθε χρόνο την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Αρχιτεκτονικής μαζί με την Παγκόσμια Ημέρα Κατοικίας. Η πρωτοβουλία ανήκει στη Διεθνή Ένωση Αρχιτεκτόνων (UIA) με 1.300.000 μέλη παγκοσμίως και στοχεύει στην ανάδειξη του έργου του αρχιτέκτονα, που είναι κομβικής σημασίας για την αστική ανάπτυξη. Πέρα από τη συγκεκριμένη επετειακή ημέρα, αφορμή για το παρόν άρθρο υπήρξε πρόσφατο δημοσίευμα με τίτλο “Καλατράβα: Ο Ισπανός αρχιτέκτονας με τα έργα των εκατομμυρίων ευρώ που προκάλεσαν θαυμασμό και αντιδράσεις” (βλ. ΕΔΩ). Στο σχετικό δημοσίευμα, με εμφανή την αποφυγή σχολίων για το γνωστό θέμα / πρόβλημα της, για διάφορους λόγους , έλλειψης επαρκούς συντήρησης, επιχειρείται κάποια απόδοση ευθυνών στο μεγάλο αρχιτέκτονα ο οποίος με το διεθνώς αναγνωρισμένο έργο του, προσέδωσε αίγλη στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις των αγώνων “ΑΘΗΝΑ 2004”.
Είναι λογικό εμπνευσμένοι δημιουργοί να προκαλούν αντιδράσεις και σχόλια με το πρωτοποριακό τους έργο. Είναι επίσης λογικό να προκύπτουν προβληματισμοί για ενδεχόμενες αστοχίες ή και ζημιογόνα συμβάντα που ανάγονται σε τυχόν λάθη ή και παραλείψεις ακόμη και από αρχιτέκτονες του βεληνεκούς Καλατράβα. Γιατί η αμέλεια, που μπορεί να είναι αιτία λάθους ή παράλειψης, είναι ανθρώπινη αδυναμία που ισχύει και στον καλύτερο επαγγελματία. Στη βάση αυτή είναι άκομψο αν όχι κακοπροαίρετο, χωρίς κάποια επαρκή τεκμηρίωση, να αφορίζεται το δημιούργημα του οποιουδήποτε αρχιτέκτονα. Πολύ δε περισσότερο κάποιου ο οποίας έχει καταξιωθεί σε διεθνές επίπεδο!
Ανημέρωτοι & ανυπεράσπιστοι στα θέματα Ευθύνης & Ασφάλισης!
Μετά από μια πρώτη εμπειρία Μηχανικού, βρέθηκα συγκυριακά στο χώρο των ασφαλίσεων έχοντας αρχικά εξειδικευθεί στις επιχειρηματικές ασφαλίσεις και εργασθεί σε πολυεθνικό ασφαλιστικό όμιλο της Γαλλίας. Παρακολουθώντας, τα τελευταία 30 χρόνια, τις θεσμικές εξελίξεις και τα δρώμενα γύρω από τα τεχνικά έργα (δημόσια έργα υποδομής και οικοδομικά έργα) καθώς και γύρω από το επάγγελμα του Μηχανικού, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως έχουμε να διαβούμε πολύ δρόμο ακόμη στα θέματα ορθολογικής διαχείρισης κινδύνων μελέτης και κατασκευής τεχνικών έργων. Δυστυχώς, αγνοούνται ή και αποφεύγονται ενέργειες σύγκλισης και προσαρμογής στην ισχύουσα ευρωπαϊκή - διεθνή πραγματικότητα. Και όμως, οι καιροί αλλάζουν. Οι σύγχρονες απαιτήσεις σε θέματα ασφάλεια και ποιότητας έργων αυξάνουν και γίνονται πιο αυστηρές για τους Μηχανικούς, Μελετητές ή/και Κατασκευαστές. Οι σωστοί επαγγελματίες θα επιβιώσουν και θα προοδεύσουν …
Οι ευθύνες
Οι Ευθύνες των Μηχανικών πάντα υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, όσο μελετώνται και κατασκευάζονται τεχνικά έργα. Οι ευθύνες των συντελεστών παραγωγής των έργων είναι σε γενικές γραμμές προσδιορισμένες από τη βασική εθνική νομοθεσία και λεπτομερώς αποσαφηνισμένες από τη διεθνή πρακτική εμπειρία και την ευρύτερη νομολογία. Εξ άλλου, η νομοθεσία και ιδιαίτερα σε ότι αφορά θέματα Αστικής Ευθύνης ακολουθεί διεθνώς παρόμοιες βασικές αρχές Δικαίου. Αναφορικά με τις αρμοδιότητες και ευθύνες, διαχωρίζουμε τους Αρχιτέκτονες - Μηχανικούς σε δύο διακριτές κατηγορίες:
Αποκαλύπτουν και ευθύνες Μελετητών Μηχανικών!
Τα τραγικά γεγονότα λόγω της θεομηνίας που έπληξε τη Θεσσαλία, δημιουργούν έντονα συναισθήματα και ποικίλα σχόλια για τα αίτια, για τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες και για την επόμενη μέρα. Ωστόσο, παρόμοια συμβάντα τα οποία μοιραία συμβαίνουν και που όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, αναμένεται να μην θεωρούνται το ίδιο σπάνια, θα πρέπει να αποτελούν αφορμή για γόνιμο προβληματισμό και για ενέργειες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην πραγματική κοινωνική και οικονομική ανάκαμψη.
Αφορμή για το παρόν κείμενο υπήρξε το άρθρο της κας Γραμμάτη Μπακλατσή, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, με τίτλο: "Οι καταστροφικές πλημμύρες ξεσκεπάζουν ποτάμι λαθών σε πολεοδομικές μελέτες". Πρόκειται για κείμενο που αναφέρεται στη χρόνια κακοδαιμονία του συστήματος δόμησης στη χώρα μας. Ειδικότερα, η έμπειρη μηχανικός με τεκμηριωμένο τρόπο αναφέρεται στο πελατειακό σύστημα που έχει βρει νόμιμους τρόπους να εξασφαλίζει εγκρίσεις των υπηρεσιών σε πολεοδομικές μελέτες, που με τη “βούλα” του κράτους γίνονται πολεοδομικά σχέδια και επιτρέπουν τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων ή τη “νόμιμη” δόμηση δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων σε μπαζωμένα ποτάμια και ρέματα. Ωστόσο, δεν έχει βρεθεί και ούτε πρόκειται να ξεγελαστεί η φύση. Οι καταστροφικές πλημμύρες, που επέρχονται όλο πιο συχνά και με μεγαλύτερη ένταση, επιμένουν να αποκαλύπτουν όχι μόνο παρατυπίες και πολεοδομικά λάθη αλλά και ευθύνες! Το ίδιο θα έλεγε κανείς ισχύει και για τους σεισμούς που κατά καιρούς συμβαίνουν σε διάφορες περιοχές της χώρας, ταρακουνώντας κτήρια αλλά και συνειδήσεις.
Δε χρειάζεται να "εφεύρουμε τον τροχό"!
