Επαγγελματική Αστική Ευθύνη

(*) Το κείμενο αποτελεί μέρος της Εισήγησης του κ. Γιώργου Κουτίνα στο «1^ο Πανελλήνιο Forum για το Δικηγορικό Επάγγελμα»,  στις 7 & 8 Νοεμβρίου 2014, στο Ζάππειο Μέγαρο, Αθήνα, με τίτλο: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ & ΑΣΦΑΛΙΣΗ.

Στην ενότητα «Επαγγελματική Ευθύνη Δικηγόρου» του Forum, το οποίο σημείωσε μεγάλη επιτυχία, ο κ. Γιώργος Κουτίνας ανέπτυξε διεξοδικά το όλο θέμα και αναφέρθηκε στην ανάγκη εφαρμογής και στη χώρα μας της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης Δικηγόρου, σύμφωνα με τα ισχύοντα ευρωπαϊκά πρότυπα και αρχές. Μολονότι ο ίδιος δεν είναι νομικός, ζήτησε από το ακροατήριο σχετική επιείκεια στις τυχόν υπερβάσεις, αναφερόμενος σε νομικές έννοιες. Ωστόσο, τα όσα επεσήμανε αφορούν διαπιστώσεις σε σχέση με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, με την ώριμη διεθνή ασφαλιστική εμπειρία και με τις σύγχρονες εξελίξεις πάνω στην Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης. Ασφάλιση, που  εφαρμόζεται σε όλες τις προηγμένες χώρες εδώ και αρκετά χρόνια. Ανέφερε χαρακτηριστικά πως η Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης που ενδιαφέρει ευρύτερα τον κλάδο των δικηγόρων, εφαρμόζεται στη διεθνή αγορά τουλάχιστον εδώ και 30 χρόνια αφού το 1992 όταν ο ίδιος ξεκινούσε την καριέρα του στον ασφαλιστικό κλάδο με κάποιο διεθνή ασφαλιστικό όμιλο της Γαλλίας, του παρουσίαζαν το θέμα ως ένα ώριμο ασφαλιστικό προϊόν που είχε δοκιμαστεί με νομολογίες και που η αγορά είχε αποδεχθεί στην πράξη.

Δεν χρειάζεται δαπάνη ενέργειας για την “ανακάλυψη  του  τροχού”!

 

Αφορμή για το παρόν άρθρο υπήρξε νομικό δημοσίευμα έγκριτου δικηγόρου με τίτλο «το κύρος και η χρήση της ρήτρας Claims Made Policy» (http://goo.gl/JxrfK4), όπου επιχειρείται νομική προσέγγιση ειδικού θέματος που σχετίζεται με την Ασφάλιση Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης και για το οποίο η ισχύουσα, εδώ και αρκετά χρόνια, διεθνής πρακτική εμπειρία έχει δώσει γόνιμη λύση. Σχετικά, σημειώνεται πως η ουσία του όλου θέματος βασίζεται στο συνδυασμό της ετήσιας ανανέωσης του ασφαλιστηρίου με την ημερομηνία της αναδρομικής κάλυψης του εκάστοτε Ασφαλισμένου.
 

Διεθνοποιημένος θεσμός η Ιδιωτική Ασφάλιση

Η ελληνική νομοθεσία είναι πλήρης σε ότι αφορά τις βασικές της διατάξεις. Επιπλέον, με τις διάφορες Ευρωπαϊκές Οδηγίες που συνεχώς ενσωματώνονται σε αυτή, εκσυγχρονίζεται στα διάφορα  κοινωνικού και οικονομικού περιεχομένου θέματα που αφορούν τους Εργαζόμενους, τους  Καταναλωτές, τους Επαγγελματίες, τις Επιχειρήσεις και το Φυσικό Περιβάλλον.

Βασική παράμετρος η Επαγγελματική Ευθύνη
 

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 9 Σεπτεμβρίου 2014, με τίτλο "Απαραίτητη η θεσμοθέτηση της επαγγελματικής ευθύνης", με αφορμή νέες διαβουλεύσεις επί του θέματος (http://www.capital.gr/News.asp?id=2098106)

Το κλίμα της οικονομικής κρίσης και οι μέχρι τώρα διαβουλεύσεις γύρω από  το θέμα της «απελευθέρωσης επαγγελμάτων», μάλλον δεν δίνουν ξεκάθαρη αντικειμενική εικόνα όχι μόνο στο ευρύ κοινό αλλά και στους ίδιους τους επαγγελματίες. Φαίνεται πως οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι επιστημονικοί σύλλογοι και τα σωματεία τους να μην έχουν συνειδητοποιήσει, επί της ουσίας, τη νέα πραγματικότητα, αφού η συντριπτική πλειοψηφία εξ αυτών φαίνεται να αγνοεί ή να υποβαθμίζει τη σημασία της εξέλιξης αυτής επιμένοντας σε παρωχημένες πρακτικές με βραχυπρόθεσμα συντεχνιακά οφέλη. Ωστόσο, θα πρέπει να γίνει αντιληπτό πως η πολυσυζητημένη απελευθέρωση των επαγγελμάτων, που εσφαλμένα προβάλλεται από ορισμένους ως μια ακόμα καταπιεστική μνημονιακή απαίτηση, είναι αναγκαία συνθήκη για τον οικονομικό και  κοινωνικό εκσυγχρονισμό του συστήματος παροχής υπηρεσιών και για την πολυπόθητη οικονομική ανάπτυξη.

Τι θα πρέπει να γνωρίζουν οι Ασφαλισμένοι Καταναλωτές
 

(http://goo.gl/n3vRxU)

Ο θεσμός της Ασφάλισης θεωρείται διεθνώς μία αξιόπιστη διαδικασία και στην πράξη με τη συμβολή κάποιου Ασφαλιστικού Διαμεσολαβητή ανάμεσα στον Ασφαλισμένο Καταναλωτή και στην Ασφαλιστική Εταιρεία που εκδίδει το Ασφαλιστήριο Συμβόλαιο.

Αφορμή για το παρόν κείμενο υπήρξε ο σχετικός διάλογος που προέκυψε έπειτα από αυθόρμητο σχόλιό μου σε σύντομο δημοσίευμα του ηλεκτρονικού τύπου με τίτλο «Αγωγή σε ασφαλιστική εταιρεία για αποζημίωση 71 χιλιάδων ευρώ από πλημμύρα στη Ρόδο». Ομολογώ πως το αυθόρμητο σχόλιό μου βασίστηκε στις παρακάτω απλές σκέψεις:

Πρόστιμα & Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης

Ο Λογιστής  - Φοροτεχνικός, όπως και ο κάθε επαγγελματίας που παρέχει υπηρεσίες σε Πελάτες - Καταναλωτές (Φυσικά Πρόσωπα ή Επιχειρήσεις), μοιραία αναλαμβάνει και ευθύνες απέναντί τους. Ειδικότερα, πέρα από την επιμέλεια που οφείλει να επιδεικνύει στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών του παραμένει, σύμφωνα με το νόμο υπόλογος για τα τυχόν λάθη ή παραλείψεις του που μπορεί να ζημιώσουν τον εκάστοτε Πελάτη του. Μιλάμε για την επαγγελματική ευθύνη η οποία σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική ασφαλίζεται. Δηλαδή, με βάση κάποιο Συμφωνητικό (Ασφαλιστήριο) και έναντι πληρωμής κάποιου σχετικά μικρού ποσού (ασφάλιστρα). αναλαμβάνει κάποια Ασφαλιστική Εταιρεία να καταβάλλει τη σχετική αποζημίωση για λογαριασμό του Ασφαλισμένου Λογιστή – Φοροτεχνικού. Αυτό ισχύει διεθνώς και αποτελεί πάγια καταξιωμένη πρακτική σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες.

Βασική αρχή στο “επιχειρείν” του αύριο

Για όσους γνωρίζουν τα ηλεκτρονικά Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (Social Media), σημειώνω πως στο επαγγελματικό δίκτυο LinkedIn, υπάρχουν, διάφορες Ομάδες Επικοινωνίας (Discussion Groups). Πρόσφατα στην Ομάδα “Ελληνικό Forum Ποιότητας” του LinkedIn έθεσα θέμα προς συζήτηση με τίτλο “No Quality-No Business”, θέλοντας, να προκαλέσω σχετικό προβληματισμό πάνω στο μελλοντικό επιχειρείν  στη μετά την οικονομική κρίση εποχή. Εποχή, η οποία μοιραία θα πρέπει να περιλαμβάνει σύγχρονες παραμέτρους και αρχές που για διάφορους λόγους είχαν παραγκωνισθεί. Υπήρξαν ενδιαφέρουσες αυθόρμητες αντιδράσεις και γόνιμες απόψεις που θα άξιζαν να διαβαστούν από όσους ενδιαφέρονται γύρω από την εγχώρια νομοθεσία και ισχύουσα κατάσταση στα θέματα της Ποιότητας και της σχέσης της με το θεσμό της Ασφάλισης (βλ. συζήτηση στο LinkedIn).

Διακριτικά “προσπεράστηκε” στον Κώδικα Δικηγόρων!

Ο δικηγόρος είναι δημόσιος λειτουργός που ασκεί επάγγελμα κύρους και εμπιστοσύνης. Το περιεχόμενο του δικηγορικού επαγγέλματος δεν είναι μόνο εκπροσώπηση και υπεράσπιση πελατών του στα δικαστήρια. Είναι και παροχή νομικών συμβουλών και γνωμοδοτήσεων για λογαριασμό Ελλήνων ή αλλοδαπών πελατών  όπως και συμμετοχή σε θεσμοθετημένα ελληνικά ή διεθνή όργανα.

Στο πλαίσιο άσκησης του επαγγέλματός του ο δικηγόρος είναι υποχρεωμένος να τηρεί τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες που το διέπουν και που ορίζονται  στον ελληνικό Κώδικα Δεοντολογίας Δικηγορικού Λειτουργήματος αλλά και στον “Καταστατικό Χάρτη θεμελιωδών αρχών του νομικού επαγγέλματος και Κώδικα Δεοντολογίας για τους ευρωπαίους δικηγόρους” του Συμβουλίου των δικηγορικών συλλόγων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ανάγκη να υπάρξει ορθολογική προσέγγιση και στη χώρα μας! 

Με βάση σχετικά δεδομένα από την ελληνική πραγματικότητα, μπορεί να λεχθεί πως για τον σύγχρονο Έλληνα επαγγελματία – επιχειρηματία, το “επιχειρείν επικινδύνως” δεν είναι μόνο θέμα φύσης ή κουλτούρας. Χαρακτηρίζεται και από αντικειμενική άγνοια σύγχρονων κανόνων διαχείρισης κινδύνων και θεμάτων ευθύνης που συνέονται με την εκάστοτε δραστηριότητα. Ίσως το μέχρι τώρα πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό σύστημα που επικρατούσε στη χώρα μας να επέτρεπε κάποιους ιδιάζοντες κανόνες άσκησης επαγγέλματος ή λειτουργίας μιας επιχείρησης. Όμως, το κλίμα της ευρύτερης αγοράς που αλλάζει και η οικονομική κρίση που βαραίνει, επιβάλλουν μια διαφορετική προσέγγιση των ευθυνών και μια αντικειμενική διαχείριση των επαγγελματικών και επιχειρηματικών κινδύνων.

Απαραίτητη η ασφάλιση αλλά θέλει προσοχή!

Πριν από κάποιο χρονικό διάστημα “έπεσα” πάνω σε συζήτηση του Insurance Forum γύρω από το θέμα της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης Λογιστή – Φοροτεχνικού και Ορκωτού Ελεγκτή. Ειδικότερα, γινόταν αναφορά ζητώντας απάντηση  στο “θεμελιώδες” ερώτημα της αγοράς: «Καλύπτονται τα πρόστιμα;»
Παλαιότερα, είχε τύχει σε κάποιες περιπτώσεις, να δεχθώ σχετικά ερωτήματα από Πελάτες ή από συναδέλφους Ασφαλιστές γύρω από το ίδιο θέμα. Ειδικότερα, μου είχε ζητηθεί να αποφανθώ σε κάποιες σχετικές λεπτομέρειες ασφαλιστηρίων Λογιστών – Φοροτεχνικών από τα λίγα που κυκλοφορούν στην αγορά. Ομολογώ πως οι περιπτώσεις αυτές ήταν αρκετές για να διαπιστώσω τη σύγχυση και την ανωριμότητα της αγοράς πάνω στο θέμα της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης Λογιστή – Φοροτεχνικού και Ορκωτού Ελεγκτή.

Ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους Δικηγόρους

Πέρυσι, το 2012, η Επιτροπή Αστικής Ευθύνης της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος έδωσε στη δημοσιότητα ειδική Έκθεση για την κατάσταση του κλάδου Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης στην Ελλάδα. Πρόκειται για μία εμπεριστατωμένη μελέτη που τεκμηριώνει, μεταξύ άλλων, τη μεγάλη υστέρηση του κλάδου Ασφάλισης Γενικής Αστικής Ευθύνης (εκτός Αυτοκινήτου) έναντι του κοινωνικού συνόλου. Ο συγκεκριμένος Κλάδος Ασφάλισης δεν ενδιαφέρει μονάχα τους Καταναλωτές, τις Ασφαλιστικές Εταιρείες και τους Ασφαλιστικούς Διαμεσολαβητές. Ενδιαφέρει ιδιαίτερα και τους δικηγόρους που συμβάλλουν στην εύρυθμη – σύννομη λειτουργία της κοινωνίας. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη Μελέτη προσεγγίζει την κατάσταση στην Ασφάλιση Γενικής Αστικής Ευθύνης δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην Ασφάλιση της Επαγγελματικής Ευθύνης, που αφορά τους χιλιάδες επαγγελματίες αλλά και τους Καταναλωτές ή τις Επιχειρήσεις που κάνουν χρήση των υπηρεσιών τους.