Σύγχρονες θεσμικές εξελίξεις που την επηρεάζουν

Δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα nextdeal.gr, 04/11/2021.

Το παρόν κείμενο αποτελεί συνέχεια άρθρο μου που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην ηλεκτρονική Πύλης Ενημέρωσης NextDeal, με θέμα "Υποχρεωτική ασφάλιση ακινήτων (I): Απαιτείται ολιστική προσέγγιση του θέματος" (βλ. ΕΔΩ). Στο συγκεκριμένο άρθρο επισημάνθηκε η καθόλα χρήσιμη και ορθολογική εφαρμογή της υποχρεωτικής Ασφάλισης Ακινήτων όπου θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το ευρύτερο πλαίσιο που διέπει τη μελέτη, κατασκευή, αγοραπωλησία, διαχείριση και χρήση των ακινήτων, όπως διαμορφώνεται και θα ισχύει στη χώρα μας.

Σχετικά, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός πως η Πολιτεία, υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Επενδυτών που θέλουν να λειτουργήσουν σε θεσμικό περιβάλλον "τάξης και αρχών", προχωρά στη θέσπιση κάποιων μέτρων εκσυγχρονισμού του συστήματος παραγωγής δομικών έργων και διαχείρισης του κτηριακού αποθέματος της χώρας. Παρά τις όποιες αντιδράσεις του κατεστημένου, έχει θεσπισθεί η Ηλεκτρονική Πολεοδόμηση με on line έκδοση οικοδομικών αδειών, "προχωράει" το Κτηματολόγιο και έχουν τεθεί οι βάσεις για την "Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίων". 

Ταυτότητα Κτηρίων

Αναφορικά με τον κλάδο των Ακινήτων σημειώνεται πως θεσμοθετείται το σύστημα της "Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίων" (έχει ψηφιστεί ο νόμος αλλά παραμένει σε εκκρεμότητα η εφαρμογή του, μέχρι να εξοικειωθεί η αγορά). Πρόκειται για θέμα μείζονος σημασίας για το δημόσιο συμφέρον και για  την προστασία της ιδιοκτησίας, το οποίο αναμένεται να δημιουργήσει συνθήκες δικαίου προς όφελος των Καταναλωτών αλλά και των εγχώριων ή ξένων Επενδυτών στον κλάδο των ακινήτων (διαμερίσματα, καταστήματα, γραφεία, αποθήκες κ.ά. σε πολυκατοικίες, μικρά κτήρια). 

Από το νέο έτος 2022, αλλάζει ριζικά ο τρόπος των συναλλαγών που αφορούν  αγοραπωλησίες, μεταβιβάσεις, γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων. Βασική παράμετρος προς τούτο, η “Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίου”, η οποία σχετίζεται με μια ενιαία βάση δεδομένων όπου  ενσωματώνονται όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά και σχέδια για κάθε κτήριο στην πραγματική του κατάσταση. Ίσως το νέο σύστημα να είναι γραφειοκρατικό και να χρειάζεται κάποιες διευκρινίσεις. Δεν παύει όμως να είναι στοιχείο εκσυγχρονισμού και εναρμόνισης με ανάλογα θεσμικά συστήματα που ισχύουν, εδώ και πολλά χρόνια, στις άλλες χώρες της ΕΕ.  

Επαγγελματική Ευθύνη & Ασφάλιση

Είναι λογικό, οι όποιες μελλοντικές επενδύσεις να απαιτούν υπηρεσίες που να συνδέονται με κάποια "εγγύηση" ποιότητας και επιμέλειας, που να ικανοποιεί τον Επενδυτή / Ιδιοκτήτη / Χρήστη του εκάστοτε ακινήτου. Και, η συγκεκριμένη "εγγύηση", σύμφωνα με την ισχύουσα διεθνή πρακτική, δεν είναι άλλη από την Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης.

Από τα παραπάνω, διαφαίνεται πως το πρόβλημα είναι ευρύτερο. Ωστόσο, στο βαθμό που η όποια διευθέτησή του συνδέεται με την Ιδιωτική Ασφάλιση, είναι αυτή που θα πρέπει να διαθέσει τα κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία. Χωρίς να αναφέρομαι σε επιμέρους αναλύσεις. αναφέρω τα παρακάτω ασφαλιστικά προϊόντα που αναφέρονται στην αστική ευθύνη επαγγελματικών φορέων που εμπλέκονται στο σύστημα των ακινήτων:

• Ασφάλιση Εγγύησης / Ευθύνης Κατασκευαστή (τελείως άγνωστη στη χώρα μας),
• Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης (πρακτικά ακόμη άγνωστη στη χώρας αλλά αρχίζει να γίνεται αντιληπτή η αντικειμενική αξία της). Αναφέρεται η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης Αρχιτέκτονα - Μηχανικού (πρωταρχικής σημασίας), Εκτιμητή Ακινήτων, Δικηγόρου, Συμβολαιογράφου, Μεσίτη Αστικών Συμβάσεων, Διαχειριστή - Συντηρητή Ακινήτων και τέλος
• Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης Ασφαλιστικού Διαμεσολαβητή. Είναι η μόνη που είναι υποχρεωτική δια νόμου αλλά, επί της ουσίας, παραμένει άγνωστή στην πράξη.     

Είμαστε χώρα μέλος της ΕΕ όπου το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει και σταδιακά ενσωματώνεται και στην εγχώρια νομοθεσία. Ωστόσο, το πρόβλημα παραμένει διαχρονικά το ίδιο σε ότι αφορά την εφαρμογή των νόμων. Ισχύει και στον κλάδο των Ακινήτων. Χρειάζεται πολιτική βούληση αλλά και υπευθυνότητα από την πλευρά όλων των επαγγελματικών Φορέων που εμπλέκονται σε αυτόν.